Από την Helen Keller στην Καλλιόπη Καρανικόλα

Νικόλαος  Ι.  Δημητρίου   

Από την Helen Keller

  στην Καλλιόπη Καρανικόλα 

«Συμβολή στην ιστορία της εκπαίδευσης των τυφλοκωφών στην Ελλάδα»

ISBN: 978-960-93-8941-9

 

Ένα μικρό περιδιάβασμα από το βιβλίο…

 

Αφορμή για το βιβλίο μου, έδωσε η ηθελημένη τοποθέτησή μου στο νεοϊδρυθέν Ειδικό Σχολείο Τυφλοκωφών Καλλιθέας, το 2003. Η επίσκεψη της Helen Keller, αλλά και το έργο της Καλλιόπης Καρανικόλα, ήταν δυο ιστορικά στοιχεία που τα συναντούσα σε κάθε μου βήμα, στην προσπάθειά μου, μαζί και με τον σύλλογο διδασκόντων να στήσουμε το σχολείο. Κανείς δεν γνώριζε την ακριβή ημερομηνία της επίσκεψης της Helen Keller, το μόνο ιστορικό στοιχείο ήταν η φωτογραφία στο σκαλιά του ΟΙΚΟΥ ΤΥΦΛΩΝ. Από την χειμερινή ενδυμασία και το λόγο της επίσκεψης, που ήταν η αποκατάσταση των τυφλών που άφησε πίσω του ο πόλεμος του 1940, ψάχνοντας στον τύπο της εποχής έφτασα στο ιστορικό της επίσκεψης. Σε επικοινωνία μου με το A.F.B. έφτασε στα χέρια μου η αλληλογραφία και οι φωτογραφίες που περιλαμβάνονται στο βιβλίο. Για την Καλλιόπη Καρανικόλα, οι πληροφορίες ήταν πολλές, μα κυρίως αυτό που σε τύλιγε όταν μιλούσαν για την Καλλιόπη, όσοι την γνώριζαν, ήταν ένα κύμα από αγάπη. «Η Αγία», «τι υπέροχος Άνθρωπος», «ήταν ένας Άνθρωπος με μεγάλη αγάπη», «ήταν ακούραστη, και τι δεν έκανε για τον Κοσμά και τον Απόστολο», ήταν μερικά από τα λόγια με τα οποία την περιέγραφαν, όσοι μιλούσαν για το έργο της, σε σχέση με τα τυφλοκωφά παιδιά. Έτσι, όταν το 2006, ονομάσαμε προς τιμή της, με ομόφωνη απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων, την αίθουσα στο 1/Θ ΕΙΔΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΥΦΛΟΚΩΦΩΝ ΚΑΛΛΙΘΕΑ., σε «ΑΙΘΟΥΣΑ Κ. ΚΑΡΑΝΙΚΟΛΑ» (15-6-2006), υλικό από την ζωή και το έργο της Καλλιόπης Καρανικόλα έφτασε στα χέρια μας, το οποίο και δημοσιεύω.

 

ΕΛΕΝ ΚΕΛΕΡ: ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ & ΤΑ ΘΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΠΙΣΚΕΨΗΣ ΤΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

 

22 Τότε προσηνέχθη αὐτῷ δαιμονιζόμενος τυφλὸς καὶ κωφός, καὶ ἐθεράπευσεν αὐτόν, ὥστε τὸν τυφλὸν καὶ κωφὸν καὶ λαλεῖν καὶ βλέπειν. Ματθαίος, κεφ:12, στίχος:22

 

Το παραπάνω χωρίο από το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο, είναι το πρώτο γραπτό μνημείο και μάλιστα στην ελληνική γλώσσα που αναφέρεται στην αναπηρία της τυφλοκώφωσης. Από τότε έπρεπε να περάσουν περίπου 1900 χρόνια, δηλαδή 19 αιώνες για να ξανακουστεί η λέξη τυφλοκώφωση ή για την ακρίβεια η λέξη τυφλοκωφάλαλος, -η. Αφορμή έδωσε η επίσκεψη της μεγάλης Αμερικανίδας  τυφλοκωφής διανοήτριας ΕΛΕΝ ΚΕΛΛΕΡ στην Ελλάδα. Επίσκεψη που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 1946. Η Helen Keller, σύμφωνα με τον τύπο της εποχής φτάνει στην Αθήνα από την Ιταλία,  την Τετάρτη 20 Νοεμβρίου 1946. Προηγουμένως είχε επισκεφθεί και την Αγγλία και την Γαλλία. Οι επισκέψεις αυτές εντάσσονται σε μια περιοδεία που είχε ξεκινήσει με σκοπό να επισκεφθεί όλες τις χώρες που έλαβαν μέρος στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, προκειμένου να βοηθήσει στην αποκατάσταση των τυφλών  που άφησε πίσω του ο πόλεμος.    Γράφει χαρακτηριστικά ΤΟ ΒΗΜΑ της 22-11-1946,σ.2, « ΜΙΣ ΕΛΕΝ ΚΕΛΛΕΡ: Από προχθές ευρίσκεται εις τας Αθήνας η διεθνώς γνωστή τυφλή και κωφάλαλος

Αμερικανίς συγγραφεύς μις Έλεν Κέλλερ με την συνοδόν της μις Τόμψον. Η διακεκριμένη Αμερικανίς, αφοσιωμένη εις το έργο της αποκαταστάσεως των τυφλών ως μελών της κοινωνίας και της βελτιώσεως των συνθηκών της ζωής, ασχολείται ειδικώς με τους τυφλούς του πολέμου τα δύο τελευταία χρόνια. Επί κεφαλής μιας οργανώσεως υπο τον τίτλον «Ο Φάρος των Τυφλών» περιοδεύει εις τας χώρας που εταλαιπωρήθησαν εκ του πολέμου»

Οι εφημερίδες της εποχής δημοσιεύουν και φωτογραφίες με κατατοπιστικές λεζάντες όχι μόνο για την επίσκεψη της Κέλλερ στην Ελλάδα αλλά και για τις αξιοθαύμαστες  ικανότητές της όπως να «…...«ακούει ένα τυφλόν βιολιστήν , επιθέτουσα το χέρι της εις το βιολί του.», ή το ότι «….συνεννοείται λαμπρά, επιθέτουσα το χέρι εις το στόμα της γραμματέως της μις Πόλλυ  Θόμψον και εξηγούσα το νόημά της από τας κινήσεις των χειλέων της.». «Ακούει με το αριστερό της χέρι και μιλάει με το δεξί της. Το πρώτο πασπατεύει το στόμα της μις Τόμσον και το άλλο ψάχνει με ταχύτατες κινήσεις το χέρι της συνοδού της.»   Σημαντικό μα και ενδεικτικό του κλίματος  και της απήχησης της στην ελληνική κοινωνία της επίσκεψης Κέλλερ είναι το άρθρο της της  Helen Keller με τίτλον: ΜΙΑ ΔΙΑΣΗΜΟΣ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΟΣ- «ΤΙ ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΕΒΛΕΠΑ ΑΝ ΕΙΧΑ ΤΑ ΜΑΤΙΑ ΜΟΥ ΤΡΕΙΣ ΜΕΡΕΣ . . . .»- ΕΝΑ ΑΡΘΡΟ ΤΗΣ Κ. ΕΛΛΕΝ ΚΕΛΛΕΡ, που φιλοξενεί η εφημερίδα ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ, της 22-11-1946 στη σελίδα 2.

Βεβαίως δεν ήταν δυνατό να μην επισκεφθεί ερχόμενη στην Ελλάδα τον ΟΙΚΟ ΤΥΦΛΩΝ.  Έτσι στις 21 Νοεμβρίου 1946 ημέρα Πέμπτη η Helen Keller ανεβαίνει τα σκαλιά της κεντρικής εισόδου του τότε ΟΙΚΟΥ ΤΥΦΛΩΝ πραγματοποιώντας επίσημη επίσκεψη. Συνοδευομένη και από τον Υπουργό Υγιεινής κ. Κότσανο καθώς και από την γραμματέα και μεταφράστριά  της Δεσποινίδα Πόλυ Τόμσον. Την υποδέχεται η τότε Διευθύντρια του ιδρύματος κ. Παπαδοπούλου, η οποία  την ξεναγεί στο ίδρυμα  και τη ενημερώνει για το έργο που επιτελείται εκεί. Φεύγοντας, αφού υπογράψει στο βιβλίο επισκεπτών – που φυλάσσεται σήμερα στο γραφείο Διοικητή του  ΚΕΑΤ και φέρει την υπογραφή της-  φωτογραφίζεται στα  εξωτερικά σκαλιά του ιδρύματος μαζί με το προσωπικό του και τους μαθητές του.

Η επίσκεψη όμως αυτή ήταν σταθμός για την ιστορία του. Να πως περιγράφεται δέκα χρόνια αργότερα, στο βιβλίο: ΟΙΚΟΣ ΤΥΦΛΩΝ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ-ΜΙΑ ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΑΕΤΙΑ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΗΣ ΔΡΑΣΕΩΣ, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ Γ. ΚΟΥΜΑΡΗ( ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ-ΤΑΜΙΑ),  ΚΑΛΛΙΘΕΑ 1956.

«Μολονότι τυφλή και κωφάλαλος είναι εν τούτοις εις θέσιν να αντιλαμβάνεται και να αφομοιώνη μετά εκπληκτικής ταχύτητος και τας πλέον συνθέτους εννοίας , όχι μόνον της καθ΄ημέραν κοινής σκέψεως αλλά και της επιστήμης και της τέχνης. Εις την μουσικήν φερ’ ειπείν , δύναται δια της αφής να αντιληφθή και τους πλέον λεπτούς τόνους και να διακρίνη την μουσικήν αρμονίαν.

 

 

Η υπογραφή της Helen Keller, στο ΒΙΒΛΙΟ ΕΠΙΣΚΕΠΤΩΝ του ΟΙΚΟΥ ΤΥΦΛΩΝ, που φυλάσσεται στο Γραφείο Διοικητού του ΚΕΑΤ. Μαζί της υπογράφει και η συνοδός της Polly Tomson, με ημερομηνία 21/11/46.

 

Η Helen Keller, σε αναμνηστική φωτογραφία από την επίσκεψή της στον ΟΙΚΟ ΤΥΦΛΩΝ, μπροστά από το ΑΜΠΕΤΕΙΟ, μαζί με το προσωπικό και τους τυφλούς μαθητές, την 21/11/1946. Μαζί της είναι η Polly Tomson και ο Eric Boulter.

 

Κατά την επίσκεψην της εις τον «Οίκον Τυφλών» παρακολούθησε την εν αυτώ συντελουμένην εργασίαν και εκφράσασα τον ενθουσιασμό της δια το έργον των Σχολών ενεθάρρυνε με σοφά και πρακτικά λόγια (εις την γλώσσαν εννοείται των κωφαλάλων μεταφραζομένην) τους μικρούς τυφλούς και ήσκησεν επ αυτών ευεργετικήν και σπανίως δι’ ολίγας στιγμάς συναντωμένην αγαθοποιόν ψυχικήν και πνευματικήν επίδρασιν.»

Έτσι το 1948 ιδρύθηκε « ειδικόν τμήμα τυφλοκωφαλάλων»  το οποίο ξεκινά με μια μαθήτρια, την Αγγελική και πρώτη δασκάλα την Κα  Μίνα (Γεσθημανή)  Δημητριάδη, η οποία προς τούτο πήγε με υποτροφία στην Ιταλία (Σχολή Ρομανιόλι, στη Ρώμη)  όπου διδάχτηκε το σουηδικό δακτυλικό αλφάβητο το οποίο δίδαξε και στους μαθητές της.

Όμως το πρόγραμμα της εκπαίδευσης των τυφλοκωφών δεν κράτησε για πολλά χρόνια. Συγκεκριμένα το 1956 η « τάξις των τυφλοκωφαλάλων» είχε δυο μαθητές,  παράλληλα γίνονται προσπάθειες εκπαίδευσης τ/κ στην Σχολή Τυφλών Θεσσαλονίκης «ΗΛΙΟΣ», από την καθηγήτρια Νέλλυ-Χατζηγεωργίου-Καπετανάκη, η οποία είχε σπουδάσει το δακτυλικό αλφάβητο στην Αφρική. Όλα αυτά σταματούν την δεκαετία του ’60.

Από το 1992, με την εμφάνιση 3 μικρών τ/κ παιδιών στο προσχολικό τμήμα του ΚΕΑΤ, ξεκινά νέος αγώνας για την εκπαίδευση των τ/κ. Έτσι το ίδιο έτος ιδρύεται ο Σύλλογος Γονέων Κηδεμόνων και Φίλων Τυφλοκωφών παιδιών που ονομάσθηκε αργότερα -το 2003- «ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ», με την πρωτοβουλία της Κ. Καρανικόλα, γεωπόνου, ιεραποστόλου, αναδόχου τ/κ παιδιού, με στόχο την εκπαίδευση των τ/κ, την έρευνα για τα τ/κ άτομα και την αποκατάστασή τους.

 Η αείμνηστη Καλλιόπη Καρανικόλα, πανευτυχής με τον Κοσμά.

Μετά από πορεία 10 χρόνων, τελικά φτάσαμε το 2002 στην ίδρυση σχολείου Τ/Κ, που στεγάζεται στο ΚΕΑΤ.

Πιο συγκεκριμένα, το  «2002,  με την Υ.Α. 9407/13-9-2002, που δημοσιεύεται στο ΦΕΚ. 1248/Τ.Β΄/24-9-2002 ιδρύεται το 1/Θ ΕΙΔΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΥΦΛΟΚΩΦΩΝ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ, που λειτούργησε για πρώτη φορά την 1-9-2003 στο παλιό κτίριο του ΚΕΑΤ και από την Δευτέρα 13-9-2003 στο καινούργιο κτίριο ( αξίζει να αναφερθεί ότι ήταν ο πρώτος φορέας που εγκαταστάθηκε μέσα στο νέο κτίριο του ΚΕΑΤ ). Την Πέμπτη, 2-10-2003 υποδέχεται τους  πρώτους μαθητές του.».

Το πέρασμα της Helen Keller από την Ελλάδα αλλά και ο σπόρος  που έσπειρε η Κα Καλλιόπη Καρανικόλα πολύ αργότερα είχαν σαν αποτέλεσμα να φτάσουμε να μιλάμε σήμερα για την τυφλοκώφωση σαν μια ξεχωριστή αναπηρία.

Η ΑΛΛΗΛΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ HELEN KELLER

Φεύγοντας η Helen Keller από την Ελλάδα διατηρεί αλληλογραφία με τον  Eric Boulter , τον άνθρωπο που την φιλοξένησε στην Ελλάδα. Ο Eric Boulter ήταν ο  υπεύθυνος της UNRRA και του NEAR EAST FOUNDATION. Του στέλνει δυο γράμματα το δεύτερο έχει  ημερομηνία 10-02-1947 και το πρώτο  τοποθετείται λίγο νωρίτερα (μεταξύ 13-12-1946 και 22-1-1947). Ο  Eric Boulter της στέλνει συνολικά έξι γράμματα, που κάποια από αυτά απευθύνει μαζί στην 

 

Helen Keller αλλά και στην Poly Tomson.  Τα γράμματα αυτά φυλάσσονται στο AMERICAN FOUNDATION FOR THE BLIND (A.F.B.). Αξίζει να αναφέρουμε κάποια αποσπάσματα από αυτά.

Στο δεύτερο γράμμα γράφει χαρακτηριστικά για την επίσκεψή της στην Ελλάδα, «…..προτιμώ να σου πω αμέσως ότι η επίσκεψη της Polly και της δικής μου στην Ελλάδα ήταν μια εξαιρετικά συγκινητική εμπειρία η οποία μου είναι ακόμα δύσκολο να την αποδώσω με λέξεις», και συνεχίζει «Ήταν μια εμπειρία γεμάτη με τόση ομορφιά μα και τραγωδία, μέσα σε μια δυνατή  ποιητική ατμόσφαιρα που φώτισε τα αισθήματά μου και τις αισθήσεις μου, όπως η Αθήνα έχει φωτίσει την παγκόσμια ιστορία. Ήταν μια περιδίνηση μεγαλείου, και το μεγαλείο αυτό είχε πολλά στοιχεία, όπως την λάμψη των θεοτήτων που κατεβαίνει απ’ τον Όλυμπο, τον βροντερό ήχο της Ιλιάδας και το απαλό φούσκωμα των κυμάτων της Οδύσσειας, τις θύελλες φωτός από την Φιλοσοφία και την Ρητορική τέχνη, τους παιάνες  ιδιοφυΐας της Αρχιτεκτονικής και της Γλυπτικής, και τέλος το σκότος της κατάκτησης από τους Ρωμαίους και τους Τούρκους όπου ενώ η Αθήνα είναι αλυσοδεμένη αποτελεί η ίδια τον φωτεινό φάρο που φέρνει την Αναγέννηση στην Ευρώπη

 

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΟΜΙΛΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΚΑΡΑΝΙΚΟΛΑ

 

Από την ομιλία για την Καλλιόπη Καρανικόλα που ζητήθηκε από την Ιερά Μονή Καρέα, με αφορμή της ονομασίας της αίθουσας του Σχολείου των Τυφλοκωφών, σε ΑΙΘΟΥΣΑ ΚΑΛΛΙΟΠΗ ΚΑΡΑΝΙΚΟΛΑ, την 15-6-2006 και διαβάστηκε από την κ. Αργυρώ Ράπτου.

 

Καλλιόπη Καρανικόλα (+18/01/2000)

H αείμνηστη Καλλιόπη Καρανικόλα ήταν από εκείνες τις δυνατές ψυχές πού μπορούν να ξεπερνούν τις μεγάλες δοκιμασίες της ζωής τους και να τις χρησιμοποιούν σαν σκαλοπάτια για να ανέβουν οι ίδιες πνευματικά, αλλά και για να διακονήσουν τους αδελφούς τους……..

Και στην τελευταία δεκαετία της ζωής της κάνει το μεγάλο τόλμημα. Σε μία ηλικία πού οι περισσότεροι άνθρωποι εγκαταλείπουν τους ιδιαίτερους αγώνες, ή Καλλιόπη αναλαμβάνει να δώσει ζωή στον Κοσμά, ένα μωρό παιδί εγκαταλελειμμένο και τυφλοκωφό. Αυτή την εποχή τη βλέπουμε λίγο. Στην αρχή πηγαίνοντας κάποιες φορές για να συμπαρασταθούμε στο αγώνα της και να τη θαυμάσουμε -κι όταν αργότερα οργανώνει το έργο της- τις φορές πού έρχεται με τον Κοσμά στο Μοναστήρι. Άλλοτε σε κάποιο Εσπερινό, άλλοτε για να μιλήσει λίγο με κάποια αδελφή για τα προβλήματα, τις προοπτικές, τις ελπίδες της για τον Κοσμά, για τον οποίο κάνει ακόμη και ταξίδια στην Αυστραλία, για να παρακολουθήσει ειδικά σεμινάρια , προκειμένου να τον βοηθήσει.

Εκ τής Ιεράς Μονής Αγίου Ιωάννου Προδρόμου-Καρέα

27/1/2006

Ομιλία μητέρας τυφλοκωφού παιδιού αφιερωμένη στην Καλλιόπη Καρανικόλα (μετά τον θάνατό της)

 

Η Καλλιόπη Καρανικόλα ήταν από τα ιδρυτικά μέλη του συλλόγου μας και πρώτη γραμματέας του, το 1992. Από την αρχή εργάστηκε ακούραστα πάντα με χαμόγελο και με μεγάλη υπομονή για να στηθεί ένας πυρήνας έτσι ώστε να εκπαιδευτούν τα τυφλοκωφά άτομα. Δεν δίσταζε να ταξιδεύει ανά την Ελλάδα, όταν είχε κάποια πληροφορία για την ύπαρξη ενός τυφλοκωφού ατόμου και ερχόταν σε επαφή με την οικογένειά του, την οποία και ενημέρωνε και ενίσχυε ηθικά….

Την θυμάμαι πάντα με καλή διάθεση και με συνέπεια, να ενισχύει με το κουράγιο της και με την υπομονή της, όλους τους γύρω της. Οι συμβουλές της ήταν πάντα πολύτιμες και πάντα για το καλό των παιδιών μας.

Ήταν πάντα υπερήφανη και ακούραστη μάνα για τον μικρούλη Κοσμά.

Θα την θυμάμαι πάντα να μου δίνει, με περισσή ευγένεια, κουράγιο και ελπίζω το κουράγιο αυτό να με βοηθήσει να κρατηθώ στο μονοπάτι που μας χάραξε.

                           

Καλλιόπη Καρανικόλα(1924-2000): Ένα Φωτεινό παράδειγμα αγάπης και κοινωνικής προσφοράς.

 

1978-1989: πάλευε για δυο στόχους μαζί. Παράλληλα με το έργο της στο μοναστήρι του Καρέα, γνωρίστηκε κι ασχολήθηκε με τους τυφλούς, ενώ από το 1989 και πέρα μπήκαν και οι τυφλοκωφοί στην παρέα μας. Για όλους μας, στάθηκε φίλη ακλόνητη ως την τελευταία της πνοή.

Στις 13 Φεβρουαρίου του 1989 το επισκέπτεται για πρώτη φορά στο ΠΙΚΠΑ που στο μεταξύ το είχαν μεταφέρει. Ένα συμπαθητικό αγοράκι,  με μερική τύφλωση και κώφωση, με δυσκολία ακόμη και στην κίνηση. Ζητάς άδεια να το επισκέπτεσαι όποτε μπορείς.

Στις 20 Μαΐου παρακολουθούμε τη βάφτισή του μ’ εσένα νονά του. Κοσμά το  ονομάζεις, για να το φυλάνε οι Άγιοι Ανάργυροι. Έψαξες να του βρεις ένα πιο ζεστό, πιο οικογενειακό περιβάλλον να ζήσει, μα δεν τα κατάφερες. Τότε πήρες τη μεγάλη απόφαση! Από τις 13 Σεπτεμβρίου του 1991 ο μικρός Κοσμάς μένει πια μόνιμα μαζί σου. Στα 65 σου χρόνια αναλαμβάνεις μια ευθύνη, που κάνεις στον κόσμο δε θα το’ κανε, αν δεν  είχε τη δική σου Χριστιανική ψυχή, τη μεγάλη καρδιά και την πλατειά αγκάλη.

 

Ας γίνει  φανερή σε όλους σήμερα η μυστική σου προσευχή:

 

«Προσευχή για το μικρό θετό παιδί μου»

«Μού’ δωσες, Κύριε, μια μητρική αγκαλιά

Μα ήταν αδειανή από παιδιά. Έκλαψα και σπάραξα πολύ

Κι όπου άκουγα κλάμα παιδιού

Άπλωνα τα χέρια προς τα κει.

Πέρασαν τα χρόνια, ασπρίσαν τα μαλλιά

Κι έτσι ξαφνικά

Μου ανέθεσες να μεγαλώσω ένα παιδί.

«Δεν Σου είπα «Είναι αργά, δεν φτάνουν μου οι δυνάμεις»

Κι ένιωσα λίγο σαν της Παλαιάς Διαθήκης τις γυναίκες

Που αποκτήσανε παιδιά στα γηρατειά τους.

Δέχτηκα το παιδί σαν δώρο από το χέρι Σου

Κι ας είναι’ μισότυφλο, μισόκουφο και άλαλο.

Και να καταλαβαίνει αυτά που ακούει

Κι αξίωσέ το να μιλήσει

Ή μ’ οποιονδήποτε άλλο τρόπο να εκφραστεί

Και πιο καλά να επικοινωνήσει….

 

Το χειμώνα του 1992, με γνωριμίες μας από το Παρίσι, καλούσε στην Ελλάδα τον ψυχολόγο Jacques Souriau, που τότε ήταν διευθυντής της Σχολής τυφλοκωφών στο Πουατιέ και επισκέφθηκε το βρεφονηπιακό σταθμό του Κ.Ε.Α.Τ., που τότε φιλοξενούσε τρία τυφλοκωφά παιδιά, εκ των οποίων και ο μικρός Κοσμάς. Έδωσε συμβουλές και προγραμματισμό και στους δασκάλους τους αλλά και στους γονείς του καθενός ξεχωριστά που τους επισκέφθηκε στα σπίτια τους…..

Στο τέλος του 1992 η Καλλιόπη Καρανικόλα, ξέροντας πως τα χρόνια που θ’ ακολουθήσουν θα είναι πάντα δύσκολα για τον Κοσμά και για τα άλλα τυφλοκωφά παιδάκια, που όλο και βρίσκουμε στο μεταξύ, είχε την ιδέα να ιδρυθεί ο Σύλλογος Γονέων Κηδεμόνων και Φίλων Τυφλοκωφών παιδιών, ώστε να έχουν κι αυτά μια φωνή που θα τα υποστηρίζει και θα ζητά τα δικαιώματά τους, αφού μόνα τους δε μπορούν να τα εκφράσουν.  Τώρα, ο επόμενος στόχος της ήταν η ίδρυση τμήματος για τυφλοκωφά παιδιά υπό την εποπτεία του Κ.Ε.Α.Τ. και την ένταξη δηλαδή  του τυφλού παιδιού στα συνηθισμένα σχολεία…..

Επίσης τ’ όνειρό της που μέχρι τελευταία πάλευε: Μια μονάδα ημιανεξάρτητης διαβίωσης, όπου τα παιδιά να ζουν και θα εκπαιδεύονται επί 24ώρου βάσεως, έτσι όπως έχουμε δει να γίνεται και στο εξωτερικό. Ας δώσει ο Θεός να μη μείνουν σ’ ένα ίδρυμα μόνο για συντήρηση και φύλαξή τους, λες κι είναι φυτά. Μα και τα φυτά ζητούν τη ζεστασιά και το χάδι του ήλιου και του αέρα κι όχι μόνο νερό και χώμα. Και το τυφλοκωφό παιδί είναι ζωντανό πλάσμα του Δημιουργού, με σώμα και ψυχή, που διψάει για αγάπη και συμπαράσταση.

…αντί επιλόγου!!!!

Ο δάσκαλος των τυφλοκωφών μαθητών πρέπει να ερευνήσει και να βρει όλους τους  τρόπους που θα τον μεταμορφώσουν σε ήλιο, γιατί το τυφλοκωφό παιδί είναι σαν το ηλιοτρόπιο που γυρίζει το άνθος του πάντα στις ακτίνες του ήλιου, γιατί μόνο αυτές αναγνωρίζει και μόνο το φως τους και η ζέστη τους το αναπτύσσουν αλλά και το ομορφαίνουν.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ-ΠΗΓΕΣ

 

Εφημερίδες: ΒΡΑΔΥΝΗ (21-11-1946 & 23-11-194), ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ (22-11-1946 & 26-11-1946),

ΤΟ ΒΗΜΑ (22-11-1946), ΕΣΤΙΑ (22-11-1946 & 25-11-1947),

ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ (22-11-1946)

ΟΙΚΟΣ ΤΥΦΛΩΝ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ-ΜΙΑ ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΑΕΤΙΑ ΦΙΛΑΝΘΡΩΠΙΚΗΣ ΔΡΑΣΕΩΣ, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΙΣΤΕΙΔΟΥ Γ. ΚΟΥΜΑΡΗ( ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ-ΤΑΜΙΑ),  ΚΑΛΛΙΘΕΑ 1956

Περιοδικό ΤΟ ΔΕΛΤΙΑΚΙ ΜΑΣ, Περίοδος Β’ , Τεύχος 2, Αύγουστος 2003 . Έκδοση του Πανελληνίου  Συλλόγου Γονέων και κηδεμόνων Τ/Κ παιδιών , το ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΟ.

Περιοδικό, ΘΕΜΑΤΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ  ,τ. 25, Μάιος – Ιούλιος 2004

Εφ. Καθημερινή, ΟΙ ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ ΠΑΝΕ ΠΑΝΤΟΥ(φύλλο 305 / 4-12-2004

Περιοδικό, Ο ΚΟΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΔΟΣ, Έτος 47ον , Απρίλιος 2000,  Τεύχος 468, Καρύτση 14 – Αθήναι

Πέτρος Ορφανός, ΥΠΕΠΘ, ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ, ΤΜΗΜΑ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ, ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΣΠΟΥΔΩΝ,  για Μαθητές με Πολλαπλές Αναπηρίες, Οδηγός για Τυφλοκωφούς Μαθητές, ΑΘΗΝΑ 2004.

Τσαβαλιά Παρασκευή, «Η ιστορία του Οίκου Τυφλών της Ελλάδος», Διπλωματική Εργασία, ΠΑΝΤΕΙΟ, Αθήνα 2015.

A.F.B.: AMERICAN FOUNDATION FOR THE BLIND

 

English short summary

FROM HELEN KELLER TO KALLIOPI KARANIKOLA

CONTRIBUTION TO THE HISTORY OF THE DEAFBLIND EDUCATION IN GREECE

 

This is the title of the book of the first teacher in the newly special school for Db in Greece.

The author makes a review to the history of Db education starting with the visit of Helen Keller and her assistant Polly Thompson to the two centers for the Blind in Athens on 20th November 1946.

Helen Keller visited all the European countries that took part as allies in the 2nd World War in order to promote the rehabilitation of blind victims of the war.

Helen Keller made people aware of the situation and was greatly admired for her personality and her capabilities.

The book presents also her correspondence (archive AFB, American Foundation for the Blind and the Near East foundation) and her interest about the future of the Blind.

Besides Helen Keller the book also refers to the history of education of Db people in Greece. Two branches were created in Athens and Thessaloniki for a short term in the sixties.

In the nineties (90ies) Kalliopi Karanikola agricultural engineer and missionary adopted two Db children and worked intensely to create a team like the Association of the Greek Db .

The result was the establishment of a special school for the Db children .Both the seed that Helen Keller brought as well as the contribution of Kalliopi Karanikola resulted as the recognition of Deafblindness as a separate handicap requiring special treatment.

 

Spanish Short summary

DE  HELEN  KELLER  A  KALLIOPI KARANIKOLA

Contibución  a la historia de la sordoceguera en Grecia

 

Este es  el título del  libro del primer maestro en la recien inaugurada escuela primaria de sordociegos de Grecia

El autor hace revisión de la historia de la educación de  la SC. comenzando con la visita de Hellen Keller con su asistente  Polly Thompson en los dos centros  de ciegos en Atenas.

Hellen Keller visitó todos los países europeos que tomaron parte como aliados en la Segunda Guerra Mundial ,a larasón de promover la rehabilitación de  las victimas ciegas de la Guerra.

La visita de Hellen Keller hizo que la gente se concientizara de la situación  y fue  muy admirada por su personalidad y sus capacidades.

El libro presenta su correspondencia  (archivo de la  Fundación  Americana  de Ciegos y del Cercano Oriente) y su interes  a cerca delfuturo de los ciegos en Grecia.

Además de Hellen Keller ,este libro también se refiere al desarrollo de la educación de la gente SC en Grecia.

Dos sectores  fueron creados en la decada del sesenta pero por un corto tiempo.

En la decada del noventa Kalliopi Karanicola ,una ingeniera agronoma y misionaria , adoptó dos niños sordociegos ,y trabajó intesamente para crear un grupo ,como la Asociación de SC Griegos. El resultado fue la  fundación de una escuala espacial para niños SC.

Ambas semillas que Helen Keller trajo .así como la contribución de Kaliopi Karanikola ,trajo como resultado el recognocimiento de la sordoceguera  como una discapacidad separada que require unq trantamiento especial.